FTC, NFO & GTNL samen voor educatie in de (zacht-)fruitteelt

Een leven lang ontwikkelen voor (zacht)fruitteeltondernemer en -medewerker: daar gaan de Fruit Tech Campus (FTC), de Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO) en Glastuinbouw Nederland (GTNL) samen mee aan de slag. Zij hebben hiermee één ambitie: de (zacht)fruitteeltondernemers en -medewerkers van de toekomst bij elkaar brengen en blijven bouwen aan de toekomst van onze fruitteeltsector. Harrij Schmeitz (FTC), Ron Mulders (NFO) en Jacco Vooijs (GTNL) lichten het hoe, waarom en het te verwachten resultaat toe van deze samenwerking.

Wat is de aanleiding van deze samenwerking?
Ron: “Het begint natuurlijk bij de telers. Zij maken uitdagende tijden door en moeten daarom goed ondersteund worden. Dat doe je met moderne kennis. Wij gaan onze beschikbare kennis en cursussen bundelen.”
Harrij: “De tuinbouwsector wordt ook steeds meer hightech, maar diezelfde technologie kan in diverse sectoren worden toegepast. Denk maar aan fertigatie in de fruitteelt; die techniek komt vanuit de glastuinbouw. Uitwisseling van kennis is dus heel relevant.”
Jacco vult aan: “Veranderingen in de wereld volgen elkaar razendsnel op. Scholen kunnen het simpelweg niet alleen, zij hebben de samenwerking nodig met het bedrijfsleven. Met alleen een mbo- of hbo-diploma ben je er niet. Je hebt daar een campus voor nodig die leven lang leren stimuleert. Jezelf ontwikkelen, dat heb je gewoon keihard nodig om te blijven voldoen aan die veranderende wereld.”

Wat gaan jullie doen? 
Harrij: “We gaan een programma neerzetten voor een leven lang ontwikkelen, voor zowel de (zacht)fruitteeltondernemer als zijn/haar medewerkers.”
Jacco: “Daarnaast gaan we heel veel experts inzetten met praktijkervaring en veel met het onderwerp bezig zijn. En met elkaar pakken we actuele thema’s aan. Je leert niet alleen van een expert maar ook van elkaar.”
Ron sluit af: “Doel is een sector- en praktijkgericht curriculum met opleidingen en cursussen waarmee ondernemers en hun medewerkers zichzelf kunnen ontwikkelen. Dát is wat we samen gaan doen.”

Wat brengt elk van de partijen in?
Jacco: “Glastuinbouw Nederland heeft kennis op thema’s zoals water, plantgezondheid, energie of bodem. Op elk van deze thema’s hebben we experts in huis.”
Harrij: “De kracht van de Fruit Tech Campus ligt in het maken van de verbinding en in het gezamenlijk ontwikkelen van opleidingen en cursussen. We zijn begonnen als samenwerking van het bedrijfsleven, overheid en onderwijs. Die verbindende kracht willen we verder uitwerken in de teelt, fruit én deze samenwerking. Het stelt ons in staat het benodigde opleidingspotentieel te ontwikkelen en te brengen naar de (zacht)fruitteeltondernemer en -medewerker van de toekomst.”
Ron: “De Nederlandse Fruittelers Organisatie is een netwerkorganisatie. We staan dicht bij de telers – dat mag nog wel dichter – wij weten wel wat onze telers beweegt.”

Wat levert deze samenwerking voor (zacht-)fruitteeltondernemers & medewerkers op?
Ron: “Draai het maar eens om: wat zou er gebeuren als geen enkele (zacht)fruitteeltondernemer en/of -medewerker een opleiding volgt in deze snel veranderende wereld? We weten dat er allerlei uitdagingen op ons afkomen. Ervoor zorgen dat ze weten wat er speelt en hoe ze daarop kunnen inspelen: dat kan je doen met onder andere goed aansluitende kwaliteitsopleidingen en -cursussen. Het gaat daarbij om opleidingen en cursussen aanvullend, verdiepend en in verbinding met de advisering van adviespartijen.” Harrij: “Het levert een volgende generatie personeel voor de fruitsector op! Door educatie en ontwikkeling kunnen ze omgaan met die nieuwe innovaties, om de komende 35 jaar nog steeds topondernemer of -medewerker te blijven in de fruitteelt.”
Jacco: “Met elkaar helpen we de ondernemers het ‘nieuwe telen’ te gaan inzetten. Bijvoorbeeld door minder energie te verbruiken of te besparen door de kas te isoleren. Het is aan ons de taak dit met elkaar op te pakken.”

Wat zijn jullie eerste concrete stappen? 
Jacco: “We gaan een enquête uitzetten onder alle (zacht)fruittelers. Wij hopen op een hoge respons. Vul die enquête dus in, want daarmee kan je aangeven wat jouw behoeftes en ook die van je medewerkers zijn. Zodat wij dat om kunnen zetten in actie.”
Harrij: “We willen weten wat de primaire behoefte is van de sector voor (nieuwe) opleidingen en cursussen. Daarnaast werken we op dit moment aan een brancheopleiding Fruitteelt & Ondernemen. Op deze manier komt het vak fruitteelt weer terug in het opleidingsprogramma. Ook brengen we in de opleidingen en cursussen nieuwe technologieën als precisiefruitteelt – wortelsnoeien, bloesemdunning en bemesten, fertigatie, en artificial intelligence in.”

Hoe kunnen de brancheorganisaties en de Fruit Tech Campus elkaar nog meer versterken? 
Jacco: “Op innovatie kunnen we heel erg samenwerken. Achter de Fruit Tech Campus ligt een groot proefveld. Ik denk dat wij daar onze kennis meteen al om moeten zetten in innovatie. Dat vinden wij wel een van de belangrijkste punten om te gaan ontwikkelen naast die educatie.”
Harrij: “We gaan ook samen kijken naar de innovatieagenda van de (zacht)fruitteelt. Die bestaat niet alleen uit technologische innovatie, maar ook uit systeem en sociale innovatie. Met name in sociale innovatie spelen opleidingen een cruciale rol. Ik denk dat daar de kracht ook van de samenwerking moet liggen. Om door te kijken naar dat domein van innovatie.”
Ron: “Natuurlijk blijft de vraag Hoe kun je de vraag van ondernemers in de fruitteelt – onze gedeelde doelgroep – buiten educatie, beantwoorden.

Experts uit de praktijk
De Fruit Tech Campus, Nederlandse Fruittelers Organisatie en Glastuinbouw Nederland willen fruitteeltondernemers en hun medewerkers klaarstomen voor de toekomst. Hierbij zijn de leervragen en ontwikkelbehoeftes van het werkveld leidend. Gerrit van Kessel (Velddriel), student aan de Fruit Tech Campus en fruittelerszoon: “Deze samenwerking is heel goed voor de fruitteeltsector. De FTC, NFO en GTNL hebben veel kennis en een groot netwerk.” Gerrit zoekt vooral praktijkgerichte opleidingen en cursussen. Dit heeft hij voor het eerst ervaren met de cursus Fruit & Watermanagement: Fertigatie. Gerrit: “Ik ben begonnen aan een hbo-opleiding aan het hoger agrarisch onderwijs, maar dat was niet helemaal wat ik voor ogen had. Er werd gezegd dat er wel fruitteelt in de opleiding zou zitten, maar voor mij was dat onvoldoende. Daarna ben ik terechtgekomen bij de Fruit Tech Campus. Vorig jaar heb ik onder andere deelgenomen aan de cursus Fertigatie. Die was voor mij boven verwachting. Ik heb veel geleerd van de experts uit de praktijk, de mannen die er alle dagen mee bezig zijn”, aldus Gerrit. 

Alles is educatie
Boudewijn van de Wal, directeur Dutch Berries & aardbeienteler onder glas: “Eén van de grootste uitdagingen waar wij voor staan, is om de juiste mensen op de juiste plek te krijgen en met de juiste kennis. Want dáár zit uiteindelijk de kracht van het bedrijf om te kunnen groeien.” Boudewijn is voor zijn toekomstige werknemers op zoek naar een specifieke, praktische teeltopleiding over de teelt van aardbeien. “Het is vergelijkbaar met Formule 1-racen: in de juiste versnellingen, met het juiste toerental, heel hard, vooruit én binnen de curves rijden. Denk hierbij aan verschillende warmtekrachtkoppelingen, warmtepompen, CO₂-gift, etc. Hoe stel je dat allemaal optimaal op elkaar af? Daarvoor is veel vakmanschap nodig. Een opleiding moet het actuele vakmanschap bijbrengen en niet de kennis van tien jaar geleden.” De samenwerking is volgens Boudewijn cruciaal voor de ontwikkeling van het onderwijs. “Eigenlijk is alles educatie. Veranderen is leren. Samen moeten we veranderen en vooruitgaan, zodat we beter voorbereid zijn op toekomstige crisissen en kunnen blijven groeien als sector in Nederland”, aldus Boudewijn van de Wal.

Jonge generatie
Volgens Eveline Westeneng, fruitteler uit Bunnik, is vooral de jonge generatie gebaat bij de samenwerking. “Voor hen wordt het speelveld nog lastiger. Bij ons staat de nieuwe generatie ook al aan de deur te kloppen. Zij krijgen te maken met een ander klimaat, biodiversiteit en waterbeheersing. Door de nieuwe krachtenbundeling kan deze jonge generatie doorgroeien, elkaar ontmoeten, vooral ook de organisaties achter de samenwerking leren kennen, en uiteindelijk de bestuurders van de toekomst worden. De fruitteelt is natuurlijk een mooi en schoon product, maar we moeten de consument ervan blijven overtuigen dat de Nederlandse fruitteelt van topkwaliteit is, dat moeten we onze jonge fruittelers meegeven.” Voor Eveline en de toekomst van hun fruitteeltbedrijf is het belangrijk dat er specifieke opleidingen en cursussen komen over verschillende elementen in de fruitteelt, voor zowel de huidige werknemers als de bedrijfsopvolgers.